Balkontuinieren: handige tips voor tuinieren op je balkon
Tuinieren op je balkon kan op veel manieren. Probeer uit wat werkt en wat jij leuk vindt!
Planten om je heen hebben is gezond. Ze helpen ook vogels, vlinders en bijen in de stad. Niet alleen een tuin of gevel, maar ook een klein balkon kan een groene plek worden. Een plek waar je zit, bloemen ziet groeien en zelf kruiden of groenten kunt kweken. Tussen de planten is het koeler op warme dagen. In de aarde tuinieren helpt je ontspannen. Met een paar simpele tips maak je van je balkon een groene plek. Vol kleur, rust en misschien iets lekkers om te eten.
Wat kun je doen op je balkon?
Tuinieren op je balkon kan op veel manieren. Denk aan potten en bloembakken gevuld met bloemen, kruiden, groenten of klimplanten. Je hoeft niet meteen alles tegelijk te doen. Begin klein. Probeer uit wat werkt en wat jij leuk vindt. Om te starten let je op 2 dingen:
1. Let op zon en schaduw
Planten groeien alleen goed als ze op de juiste plek staan. Kijk hoeveel zon jouw balkon krijgt. Rond 21 maart of 21 september kun je dit goed meten. Noteer hoeveel uur zon er op jouw balkon valt.
- 6 tot 8 uur zon betekent volle zon
- 4 tot 5 uur zon betekent lichte schaduw
- 1 tot 3 uur zon betekent schaduw
- Geen zon betekent diepe schaduw
Kies planten die passen bij de hoeveelheid zon op jouw balkon. Zo groeien ze beter en heb je er minder werk aan.
2. Kies de juiste plantenbak
Hoeveel ruimte heb je op je balkon voor plantenpotten en bloembakken? Als je dat weet, kun je plantenbakken kiezen. De maat van de plantenbak is belangrijk. Te kleine potten drogen snel uit en geven planten weinig ruimte. Grotere bakken zijn beter. De wortels kunnen daarin goed groeien, zowel in de breedte als in de diepte.
Een paar richtlijnen:
- 15 tot 20 centimeter diep is goed voor kruiden
- 35 tot 40 centimeter diep is goed voor planten
- 50 tot 60 centimeter diep is geschikt voor struiken of boompjes
Welke planten kies je?
Als je weet hoeveel zon en ruimte je balkon heeft, kun je makkelijk bepalen welke planten daar goed groeien. Op een zonnige plek doen lavendel en tomaten het bijvoorbeeld goed, terwijl varens en munt beter groeien in de schaduw. Je kunt bloeiende planten combineren met kruiden of groenten, zo heb je kleur én iets lekkers om te oogsten. Door hoge en lage planten te mixen, krijgt je balkon bovendien een speels en vol effect.
Tijd en ruimte goed verdelen
Heb je weinig tijd? Kies voor vaste planten. Die komen elk jaar vanzelf terug. Ook zijn er eetbare vaste planten die goed op het balkon groeien. Denk aan bessenstruiken, aardbeien of kruiden zoals rozemarijn, tijm en munt. Let wel op: zet eenjarige en vaste planten niet samen in één bak. Ze hebben andere aarde nodig.
De plek waar jij graag zit, is vaak ook een goede plek voor je planten. Daar is vaak veel zon en je ziet de planten goed. Let ook op hoeveel wind en regen er komt. Niet alle planten houden van wind. En als er weinig regen op jouw balkon valt, moet je zelf vaker water geven.
Kies voor biologisch
Kies voor biologische aarde, planten en zaden. Dat is goed voor jou én de natuur. Bloemen trekken bijen, vlinders en andere insecten aan. Zij zorgen voor bestuiving, waardoor er meer vruchten en zaden komen. Vogels vinden ook een groen balkon fijn: ze eten insecten of rusten even uit. Je helpt ze met bloemen, een vogelhuisje, voederbakje en een schaaltje water. In Den Haag koop je biologische producten bijvoorbeeld bij Mens en Tuin, Tuincentrum Ockenburgh, Ekoplaza of Eetbaar Park.
Goede planten voor vlinders en bijen zijn bijvoorbeeld lavendel, Oost-Indische kers, wilde marjolein (oregano), tijm, kamille en rozemarijn. Heb je meer ruimte? Een kleine vlinderstruik doet ook wonderen.
Groei kruiden en groenten op je eigen balkon
Je kunt op een balkon ook makkelijk eten kweken. Begin simpel en kies kruiden of groenten die passen bij jouw ervaring.
Makkelijk om te starten zijn: munt, bieslook, peterselie en sla. Deze groeien snel en vragen weinig zorg.
Iets meer uitdaging? Kies dan voor basilicum, radijs, aardbeien of courgette. Deze planten willen wat meer zon en aandacht.
Voor de gevorderde balkon-tuinier zijn er tomaten, paprika’s of boontjes. Die vragen wat meer zorg, maar geven ook mooie oogst.
Zorg voor de planten op je balkon
Voor sterke planten is goede voeding belangrijk. Daarnaast kun je de aarde bedekken met stro, bladeren of houtsnippers. Dit heet mulchen. Mulchen helpt op 3 manieren: het houdt de bodem vochtig, onderdrukt onkruid en voedt het bodemleven. Gebruik bij eenjarige planten zoals sla, stro of bladeren. Bij vaste planten zijn houtsnippers een betere keuze. Andere manieren van voeden zijn bijvoorbeeld compost of biologische vloeibare voeding.
Slim water geven
Planten hebben water nodig, vooral in de zomer. Gebruik bakken met gaten aan de onderkant, zo kan teveel aan water weg. Een schotel onder de bak vangt water op. Wil je dat de aarde minder snel uitdroogt? Leg dan hydrokorrels onderin in de pot. En gebruik dus mulch boven op de aarde.
Heb je weinig tijd? Zet een fles water op z’n kop in de aarde. Maak een klein gaatje in de dop. Zo geeft de fles langzaam water als de aarde droog wordt. Een grote bak met meerdere planten heeft minder water nodig dan veel losse kleine potjes.
Tot slot: Begin rustig en geniet
Begin niet te groot. Kijk en ontdek wat werkt en breid langzaam uit. Geniet vooral van het groen op je balkon. Zo maak je jouw balkon stap voor stap groener, mooier en beter voor de natuur.
Wil je meer leren?
Duurzaam Den Haag organiseert regelmatig workshops over balkontuinieren. Daar leer je hoe je jouw balkon omtovert tot een fijne, groene plek. Ook als je wilt moes tuinieren op je balkon. Wil je meedoen? Kijk op onze kalender voor de data.
