De verschillende soorten plastic uitgelegd

We gebruiken op een dag veel meer plastic dan we denken. Bijna al ons voedsel wordt verpakt in plastic, dit voedsel verwerken we vaak weer met plastic keukengerei. Onze kinderen spelen met plastic speelgoed, wat ze vaak ook nog eens in hun mond stoppen. Is dit plastic giftig? Er zitten grote verschillen in het type plastic waar je mee te maken hebt. Door kritisch te kijken naar het plastic kun je de hoeveelheid gif waar je mee in aanraking komt beperken.

We beseffen al een aantal jaar dat plastic, naast het feit dat het slecht is voor het milieu, ook niet gezond is voor ons. Op babyproducten staat steeds vaker 'BPA vrij'. Dit betekent niet dat er geen gevaarlijke weekmakers in zitten. Op veel plastic producten staat helemaal geen informatie over wat er precies inzit. Hoe kun je erachter komen hoe giftig het is? Door te kijken naar de recycle code. Deze is te vinden op de meeste gevallen van plastic verpakking en geven aan van wat voor materiaal het plastic is gemaakt.

Recycle codes plastic

Op de onderkant van een plastic product zie je een driehoek staan met cijfers en een afkorting. Zie de voorbeelden hierboven. De veilige codes zijn 1, 2, 4 en 5 en de nummers 3, 6 en 7 moet je zoveel mogelijk proberen te vermijden.

Code 1 PET: relatief veilig

PET (PETE) is de afkorting voor polyethyleen tereftalaat. Dit zijn de frisdrank petflessen. Verder zijn saladebakken, bakjes waar koekjes in zitten, olieflessen en allerlei verpakkingsmateriaal hiervan gemaakt. Dit plastic is voor eenmalig gebruik veilig.

Hergebruik dit niet (zoals bijvoorbeeld het navullen van je waterflesje). Het probleem van dit plastic is dat ze op den duur giftige stoffen gaan lekken zoals bijvoorbeeld acetaldehyde. Stoffen die kankerverwekkend en de hormoonbalans kunnen verstoren.

Code 2 HDPE : veilig

HDPE is een ander woord voor hoge dichtheid polyethyleen. HDPE is een vrij stevig, ondoorzichtige plasticsoort wat je zult herkennen van bijvoorbeeld flessen van schoonmaakmiddelen, shampoo, de ondoorzichtige sap-flessen en plastic tassen maar ook speelgoed wordt er soms van gemaakt. Hoge dichtheid polyethyleen is veilig en je kunt het veilig opnieuw gebruiken.

Code 3 PVC: vermijden

PVC is een andere naam voor polyvinyl chloride en is een plasticsoort die je beter kunt vermijden. Gelukkig vrij snel te herkennen aan de sterke geur. Denk aan de geur van luchtbedden, opblaasbare boten, zwembandjes, zwembadjes en matrasbeschermers. Het zit ook regelmatig in kleren en meubels maar ook daar valt vaak de specifieke geur op. De schadelijke stoffen in PVC zijn dioxine en allerlei weekmakers om het plastic flexibel te maken. Deze stoffen kunnen ons lichaam niet afstoten en hopen op in ons lichaam. Dioxine en weekmakers zijn kankerverwekkend en verstoren de hormoonhuishouding. PVC is dus zeer onveilig en dient vermeden te worden behalve als het deze phthalate vrij is. Dit is echter zelden het geval.

Code 4 LDPE: veilig

LDPE is een ander woord voor lage dichtheid polyethyleen. LDPE kennen we vooral van de plastic winkeltasjes. Verder allerlei andere zachte verpakkingsproducten en seals. LDPE is veilig in gebruik.

Code 5 PP: veilig

PP oftewel Polypropeen is een wat harder soort plastic. In de keuken zijn heel veel bakjes, schalen en lunchboxen gemaakt van polypropeen. Veel producten van Ikea en Tupperware hebben deze code (let op! Niet al deze producten zijn veilig, sommige producten zijn gemaakt van het gevaarlijke Polystyreen). Ook het meeste plastic voor gebruik in de magnetron is vaak van dit materiaal gemaakt. PP is een veilig plastic wat eventueel nog een keer opnieuw gebruikt kan worden.

Code 6 PS: vermijden

PS oftewel Polystyreen is een plasticsoort wat je in de gaten moet houden. Polystyreen is er in een foamachtige vorm en een harde variant. Het foamachtige plastic ken je wel van bijvoorbeeld de grotere fastfood ketens, waar hamburgers in verpakt zijn. Ook piepschuim is meestal polystyreen. De harde vorm kennen we van bijvoorbeeld patatbakjes en wegwerpbekertjes.

"Polystyreen is ook erg belastend voor het milieu. Meer dan 71% van het plastic wat in de oceanen ronddrijft is van deze soort! Het is bekend dat deze bekertjes bij verhitting schadelijke stoffen lekken als styreen en Benzeen. Styreen en Benzeen zijn kankerverwekkend en hormoonverstorend. Dus als je elke dag thee of koffie drinkt uit zo’n bekertje, dan ben je niet goed bezig!"

Code 7: vermijden tenzij het biologisch afbreekbaar plastic is

Dan hebben we nog code 7. Dit is de grote vergaarbak van al het andere plastic. Het lastige is dat een paar jaar terug biologisch plastic ook in deze categorie is opgenomen. Biologisch plastic is natuurlijk een betere keuze. De overige plasticsoorten met deze code zijn vaak juist de meest gevaarlijke varianten. Als voorbeeld zit onder deze code policarbonaat wat weer bekend staat om het ‘lekken’ van weekmakers (BPA). Als plastic deze code bevat en het is geen biologisch plastic, dan kun je deze plasticsoort het beste laten staan.

Plastic zonder code

Plastic zonder code kom je nog vaak tegen. Komt dit product veel in contact met je voeding of huid? Vermijd het dan.

Plastic vermijden

Plastic is helaas niet altijd te vermijden. Probeer zo verstandig mogelijk om te gaan met plastic. In de keuken is het vaak makkelijk te vervangen door glas en rvs producten. Lees ook: 7 redenen om te kiezen voor glas. Dan weet je zeker dat er geen gif in je voedsel komt. Harde plastics met uitzondering van PP zijn vaak een betere keuze omdat ze minder weekmakers bevatten.

Gebruik je wel plastic, scheid je plastic afval dan zo goed mogelijk. Ben je op zoek naar inspiratie omje plasticverbruik te verminderen, dan is de website van Fake Plastic Fish een goede. De dame die hierachter zit, probeert echt zo plasticvrij mogelijk te leven.

Probeer daarnaast zo weinig mogelijk voedsel te bewerken in plastic. Door warmte kan plastic gaan ‘zweten’ waardoor er chemische stoffen vrij komen. Dit zie je wel eens aan plastic wat uit de vaatwasser komt wat glimmend en wat plakkerig is. Weg ermee!

Vervang plastic door glas en RVS

Probeer plastic te vervangen door glas en RVS. Heel veel producten van plastic zijn te vervangen door bijvoorbeeld glas en rvs, ook voor kinderen. Onbreekbare, lekdichte rvs schoolbekers bijvoorbeeld, maar ook glazen drinkflessen en schoolbekers en rvs en bamboe drinkbekers voor thuis.

Ook broodtrommels en bewaarbakjes en zakjes hoeven niet van plastic te zijn, die zijn er ook in rvs, glas en andere veilige materialen zoals siliconen en katoen. Voor volwassenen zijn er glazen en rvs drinkflessen, ideaal voor water, maar ook voor andere dranken en natuurlijk zijn er ook rvs en glazen thermosflessen.

Bron: Duurzaam Thuis & Green Jump