Duurzaam Ontbijt: bewonersinitiatieven zijn belangrijk voor lokale verandering
En hoe de overheid en bewonersinitiatieven samen succesvol kunnen zijn
Elk kwartaal organiseren wij samen met bewonersinitiatieven een Duurzaam Ontbijt. Een moment voor bewoners om kennis uit te wisselen en in gesprek te gaan met elkaar. Vrijdag 31 mei stond in het teken van de kracht van bewonersinitiatieven. Schrijvers Teun Gautier en Floor de Ruiter spraken erover.
Communities, gemeenschappen, bewonersinitiatieven: het zijn verschillende namen voor ongeveer hetzelfde. Het gaat om een groep mensen die samen een initiatief opzet en realiseert. Teun Gautier schreef samen met Floor Ziegler het boek ‘Een wereld van gemeenschappen’. In dit boek gebruiken zij voorbeelden van succesvolle bewonersinitiatieven uit Nederland. Hiermee laten zij zien dat we heel veel voor elkaar kunnen krijgen op basis van gelijkwaardigheid en partnerschap. Teun gaf tijdens het Duurzaam Ontbijt tips voor zowel ambtenaren als actieve bewoners.
De eerste stap: vind de stadsmakers
Teun: 'Overal waar je iets nieuws wilt beginnen, start je door uit te zoeken wie de sleutelfiguren zijn. Dit zijn belangrijke mensen in een stad of buurt die goed weten wat er speelt. Ze worden ook wel stadmakers genoemd. Wie moet je spreken? Het zijn lieve en genereuze mensen, maar de meeste sleutelfiguren zijn verspreid over een plek. Je kunt ze vergelijken met waterdruppels op een raam: het zijn er veel, maar vaak zijn ze nog niet samengebracht. Het is goed om hen samen te brengen, bijvoorbeeld in een coöperatie of een appgroep.’
Stadmakers WhatsAppgroep
Den Haag heeft een actieve Stadmakers WhatsAppgroep. In deze appgroep zitten mensen en medewerkers van allerlei initiatieven uit Den Haag. Wil je in de appgroep? Neem contact op met Nicolien.
Vrijwilligers dragen omgerekend jaarlijks 35 miljard bij aan de Nederlandse economie, meer dan de landbouwsector
Wat is nodig voor goede samenwerking tussen overheid en bewonersinitiatieven?
Tijdens de bijeenkomst werd ook gesproken over hoe de overheid beter kan samenwerken met bewoners.
Teun: ‘Bewonersinitiatieven moeten serieus genomen worden en moeten daarom vanaf het begin betrokken worden bij het maken van beleid. Ook is het belangrijk om te starten met wat er al is en uit te zoeken wat bewoners nodig hebben. Dit werkt veel beter dan dit zelf te bedenken.
Volgens Teun heeft de gemeenschap 3 elementen nodig om een initiatief te starten. Zeker als je als overheid wilt dat er iets gebeurt vanuit de bewoners. Deze elementen zijn:
- Een thema om samen aan te werken
- Mensen die dit willen leiden
- Een plek om samen te komen
Teun: ‘Om de samenwerking tussen de overheid en de bewonersinitiatieven goed te laten verlopen is het ook slim om een persoon of groep als tussenpersoon in te schakelen.'
Een plan zonder betrokkenheid van bewoners mislukt vaak
De 2e gast was Floor de Ruiter. Hij is schrijver van meerdere boeken waaronder 'Bottom up!' over veranderingen in systemen. Hij bevestigt wat Teun vertelt. Floor ziet vaak dat de gemeente een plan bedenkt en dat vervolgens door de buurt wil laten uitvoeren. Floor: 'Dat werk niet. Het is veel beter om de buurt in te gaan met een open houding en te vragen: ‘Wat is er al?’ en ‘Wat is er nodig?' Als de gemeente het gehele plan maakt, voelen bewoners zich niet betrokken. Het is belangrijk om eerst de juiste vragen te stellen en met een open agenda te beginnen. Zo sluit je aan bij wat er leeft onder de bewoners.'
Overheid en bewoners vullen elkaar aan
Floor: 'Ambtenaren kunnen vaak nog niet goed samenwerken met bewonersinitiatieven omdat er geen ruimte is in het beleid of de manier van werken. Daarom is het belangrijk dat alle partijen in de buurt en de gemeente in het begin samenkomen, open en eerlijk zijn en duidelijk maken wat ze elkaar te bieden hebben.
De gemeente heeft ook beperkingen net als de bewonersinitiatieven. Maar ze vullen elkaar hierin juist aan. Bewonersinitiatieven kunnen bijvoorbeeld gesprekken voeren in de wijk, iets wat de gemeente meestal niet lukt. De gemeente kan juist kijken naar wat een initiatief nodig heeft en wat zij daarin kunnen bieden. Denk aan een plek om samen te komen of een subsidie.'
Kijk terug op het Duurzaam Ontbijt
In gesprek
Het mooie aan het Duurzaam Ontbijt is het gesprek dat ontstaat tussen de deelnemers. Er is ruimte voor vragen, gesprekken en uitwisselen van ideeën. De onderwerpen zijn per keer verschillend. Wil je dat we je uitnodigen voor het volgende ontbijt? Meld je dan aan bij Lennart.
Wat is het Duurzaam Ontbijt eigenlijk?
Het Duurzaam Ontbijt is ruim 10 jaar geleden opgezet door Haagse duurzame bewonersinitiatieven. Op verzoek van dit netwerk van duurzame doeners ondersteunt Duurzaam Den Haag sinds 2023 de organisatie van het Duurzaam Ontbijt. In samenwerking met deelnemers uit het netwerk organiseren we de bijeenkomsten. Wil je je aansluiten? De uitnodigingen versturen we per e-mail. Meld je aan bij Lennart, dan kom je op de lijst.
