Bart en zijn buren verkennen mogelijkheden warmtenet

In 2017 spraken we met initiatiefnemer Bart van der Velde over Warm in de Wijk Vruchtenbuurt en hun samenwerking met Aliander. Inmiddels is er al weer veel veranderd. Het laatste nieuws over duurzame warmte in de Vruchtenbuurt lees je op hun website: www.warmindewijk.nl.

In de Vruchtenbuurt worden in samenwerking met energiebedrijf Alliander de mogelijkheden voor een warmtenet verkend. Dit zou betekenen dat de huizen in de Vruchtenbuurt verwarmd worden via een ondergronds netwerk van warmwaterleidingen. Een van de initiatiefnemers is Bart van de Velde.

Bart, waarom de Vruchtenbuurt?

'Wist je dat hier in de buurt, bij de Mient, de eerste aardolie van Nederland gevonden werd? Het zou toch mooi zijn als wij als eerste wijk ook weer van de fossiele brandstoffen af gaan? Als het niet lukt, dan hebben we ook veel geleerd.

Alliander was de opties van een warmtenet in Den Haag aan het verkennen. Aanvankelijk keken ze naar het Beatrixkwartier. Maar waarom kijken we eigenlijk steeds naar nieuwe wijken? Als Den Haag in 2040 van het aardgas af wil zijn, dan moeten we juist aandacht aan dit soort oudere huizen besteden. Al onze woningen komen uit de jaren ‘30. Die zijn niet goed geïsoleerd. Je kunt wel wat doen met vloer- en dakisolatie of dubbel glas, maar het houdt snel op. En je zet er ook niet even een extra gevel voor, daarvoor zijn de huizen te mooi. Dus zijn we met Alliander gaan kijken naar een warmtenet.'

Wat is het plan?

'Het idee van een warmtenet is heel praktisch. Je CV gaat eruit, en er komt een warmtewisselaar in. Alles blijft hetzelfde, je hoeft verder niets in huis te vervangen. Het enige vraagstuk is nu nog hoe die warmteleiding het huis binnenkomt. Maar verder is het heel laagdrempelig. Dit jaar willen we een communicatieoffensief starten en 300 huishoudens concreet geïnteresseerd krijgen. Als ik mag dromen, dan hebben we in de toekomst onze eigen duurzame bron. Dan zijn er honderden huishoudens aangesloten op het warmtenet, en dan is het ook heel vanzelfsprekend dat je daar op aansluit.'

Hoe sta jij erin?

'Overgaan op duurzame alternatieven, dat is een grote stap. Maar zo’n energietransitie is niet nieuw. Voordat we gas hadden, kwam gewoon de kolenboer langs. Maar na de ontdekking van aardgas bij Slochteren ging iedereen over op gas. Inmiddels vinden we gas normaal. Die transitie is blijkbaar al eerder gelukt, dus volgens mij moet het nu ook lukken.

De hele overgang op het gebied van warmte wordt vaak benaderd als een ‘zure appel’ waar we doorheen moeten bijten. De nadruk ligt op ‘moeten’. Maar volgens mij hoeft dat niet persé. Het gaat er ook om dat we het comfortabeler maken voor onszelf. Wat dat betreft is het gewoon een businesscase, hoe ga je dit laten verlopen?'

Welke rol speelt Alliander?

'Het warmtenet heeft niet zo’n goed imago. Toen we ons plan voorlegden aan het Wijkberaad sloegen ze bijna stijl achterover. Men was erg sceptisch. Maar bij het tweede gesprek hebben we Alliander meegenomen. Zij waren heel overtuigend. En toen is het balletje gaan rollen.

We hebben Alliander drie eisen gegeven:

1. De warmtebron van het warmtenet moet 100% duurzaam zijn.
2. Het moet 10% goedkoper zijn dan gas.
3. Er moeten in eerste instantie twee netwerken naast elkaar bestaan. Niet iedereen hoeft verplicht over op het warmtenet zodra het er ligt. Het kan zijn dat de CV-ketel prima nog een paar jaar meegaat. Dan wacht je gewoon totdat je die moet vervangen en sluit je dan aan.

Of misschien willen mensen wel aansluiten op het warmtenet, maar ook op gas blijven koken. Dat soort keuzes moeten mogelijk zijn. Het is een langzame transitie, want je houdt het gas en warmtenetwerk best een tijd naast elkaar. Ik hoop dat de mensen zullen zien dat het warmtenet duurzamer en aantrekkelijker is, waardoor de wijk uiteindelijk grotendeels op het warmtenet aangesloten is.'

Hoe verloopt het proces tot nu toe?

'De huidige trend bij duurzame projecten is decentraal en zelf organiseren. Vanuit de gemeente worden eigen initiatieven heel erg aangemoedigd. Wat wij willen doen, staat toch een beetje haaks op die trend. Dit project vraagt om een collectieve aanpak met regie vanuit de overheid en een netwerkbedrijf. We moeten de massa bereiken. We merken nu dat de subsidies die we kunnen aanvragen niet echt passen bij de grootte van ons plan.

We gaan het echt doen. Maar in opdracht van wie? Ons idee is veel te groot voor een wijkberaad. De gemeente denkt mee en leest mee, maar we zijn wat lastig in te passen. We zijn echt de eersten op onbekend terrein. Maar het zou toch gaaf zijn om een primeur te hebben? Als eerste oude wijk met een duurzaam alternatief voor aardgas?'