Aanwezig: Groene Regentes, Warm in de Wijk Vruchtenbuurt, Duurzame Zeehelden, Wateringse Veld (mede namens Energie Samen), Vogelwijk Energiek, Langebeesten Energiek, CMAG, Den Haag Fossielvrij, Kopgroep 2030 (Koningsplein en Omgeving), Energierijk Moerwijk, Gasvrij Scheveningen, Loosduinen/Kijkduin, Rivierenbuurt, Duursaam Benoordenhout, Gemeente Den Haag, Duurzaam Den Haag.

Op vrijdag de 13^e (!) september kwam de Werkgroep Duurzame Haagse warmte bij elkaar, ditmaal op locatie in Utopie. Naast de bekende leden van de werkgroep waren er deze keer een paar nieuwe gezichten, namelijk die van Judith Norbart en Angelo Been van de gemeente Den Haag. Zij werken in het gemeentelijke team Energietransitie en namen ook deel aan de bewonersconferentie van 29 juni.

Het eerste gedeelte van de bijeenkomst werd ingevuld door Judith en Angelo. Zij kregen het podium en reflecteerden kort op de bewonersconferentie en de uitkomsten hiervan. Daarna vertelden zij waar de gemeente Den Haag nu mee bezig is. Uiteindelijk was er ruimte voor de leden van de werkgroep om vragen te stellen en ontstond er een goede dialoog.

Uit de bewonersconferentie van 29 juni zijn volgens Judith de volgende zaken naar voren gekomen:

• Er is behoefte aan ondersteuning van de gemeente bij bewoners en bij initiatieven. De gemeente Den Haag heeft bij de bewonersbijeenkomst gemerkt dat er veel mensen zijn die nog niet weten waar ze precies aan toe zijn en wat ze kunnen doen om hun plannen uit te voeren. De gemeente heeft aangegeven hier al mee aan de slag gegaan te zijn. Er ligt een plan van aanpak die zowel de praktische kant aanstipt als de communicatie vanuit de gemeente moet versterken.
• Op deze communicatie is dieper ingegaan. De gemeente vindt het belangrijk om meer verbinding te creëren met de bewonersinitiatieven en andere bewoners die een plan hebben met hun wijk. Judith gaf aan regelmatiger overleg goed te vinden met de Werkgroepleden.
• De Challenge die gepresenteerd is op de conferentie is nog aangestipt. Er zijn diverse inloopsessies geweest en hier zijn op dit moment 10 initiatieven uitgekomen die uitgewerkt gaan worden. Als er nog groepen zijn die een initiatief willen indienen, kan dit tot 1 oktober. Het idee hoeft niet af te zijn, omdat ze tijdens diverse sessies nog worden bijgeschaafd. Het plan moet wel binnen een jaar uit te voeren zijn.

Daarnaast konden Angelo en Judith vertellen dat de gemeente op dit moment bezig is met een stedelijk energietransitieplan. Om dit plan beter vorm te geven willen ze 2 stadsgesprekken organiseren waarin gefocust wordt op bepaalde gebieden in Den Haag. Het idee is om in november te kijken naar Mariahoeve en naar Ypenburg. De concept-visie op het stedelijk energietransitieplan gaat voor het einde van dit jaar nog naar de raad. Deze visie bevat zowel een technisch en een strategisch verhaal als een juridisch en financieel gedeelte. Het technische gedeelte zal worden ingevuld met onder andere de resultaten van klankbordgroepen met technische mensen en bewoners. Verder is de wethouder van plan om naast de stadsgesprekken ook kleinere gesprekken te voeren in de stad.

Ook wordt er met TNO een meer technisch traject opgezet om te kijken wat de wijken en de gemeente willen en wat mogelijk is. Uiteindelijk moet er voor het einde van 2021 een stadsenergietransitieplan liggen. De belangrijkste opmerkingen en reacties van de werkgroepleden waren als volgt:

• Er is behoefte aan afstemming tussen de werkgroep en de gemeente voordat de visie naar de raad gaat. De gemeente kijkt naar een mogelijkheid. Waarschijnlijk wordt dit 22 november.
• Nadat er gepraat is over deze mogelijkheid tot afstemming kwam de opmerking dat de gebruikelijke onderzoeksrapporten etc. te dik waren om snel door te nemen. Er is dus echt behoefte aan een begeleidende samenvatting waardoor er ook efficiënter afstemming kan komen tussen de gemeente en de werkgroep.
• Voordat de stukken naar de raad gaan, zou het gewenst zijn om een open uitnodiging te sturen naar iedereen zodat mensen met een mening hun zegje kunnen doen zonder dat ze zich gepasseerd voelen.
• Er is geconstateerd dat de gemeente vaak te terughoudend is in het communiceren van tussentijdse resultaten. Hier is juist behoefte aan, omdat deze resultaten interessant zijn en stof tot nadenken geven. De gemeente reageerde hierop door aan te geven dat het lastig is, omdat deze resultaten erg veranderlijk kunnen zijn.
• Men vraagt zich af hoe de gemeente juist de doelgroep die zich minder interesseert in de energietransitie te betrekken bij de stadsgesprekken. De gemeente neemt dit mee. Als reactie gaven ze aan dat er dit jaar meerdere evenementen en contactmomenten met deze bewoners zijn.
• Er is behoefte aan transparante besluitvorming: De gemeente moet met een open agenda het gesprek aangaan. En er moet meer openheid over het warmtenet komen.
• Verder moet de gemeente kijken naar systeemintegratie en welke rol bv klimaatadaptatie inneemt in hun integratie.
• Warmtenet in 2022: In de keuzes voor technische oplossingen en structuur moet rekening gehouden worden met een veranderende wijk met andere energielabels.
• Let bij het communiceren naar bewoners op de overload van diverse thema’s en het gebruik van bepaalde verwoordingen, zoals CID. Daarnaast wordt het vanuit de GDH niet goed gecommuniceerd wat en waarom er moet gebeuren. Het is niet duidelijk wat er te winnen is bij de energietransitie. De gemeente gaat dat meer doen.

2^e deel: Regionale Energiestrategie (RES) – een reden voor samenwerking

In dit tweede deel presenteerde David Westsson van Energiecoöperatie Wateringse Veld een update over de Regionale Energiestrategie (RES). Zie hier zijn presentatie. In het RES-proces kunnen energiecoöperaties regionaal georganiseerd via Energie Samen hun inbreng geven en de bedoeling is om voor 1 juni 2020 een RES uitgewerkt te hebben voor de regio van Den Haag en Rotterdam. Vooraf is de RES rondgestuurd en kon deze gelezen worden door de werkgroep. Wat daar in staat, lees je hier.

De opmerkingen die kwamen vanuit de werkgroep waren als volgt:

• Er worden in het document regionale keuzes gemaakt om voorlopig met HT (hoge temperatuur) te werken. Dit staat haaks op wat sommige initiatieven in andere buurten op dit moment aan het opzetten zijn. De vraag is wat het betekent dat in de RES HT-warmte een oplossing is, terwijl er juist veel gekeken wordt naar LT-warmte.
• De provincie is ook betrokken bij het opstellen van de RES. Maar wat de provincie zegt staat ook haaks op de visie die de initiatieven willen in Den Haag. Vooral op het gebied van de restwarmte die gebruikt kan worden uit de Europoort en Botlek.
• RES is geen besluitorgaan, maar een afspiegeling van het klimaatakkoord op regionaal gebied. Hier is discussie over. Een reactie hierop is dat de RES niet onderschat moet worden, gemeenten spreken met elkaar zaken over de energietransitie af en dienen zich hier ook aan te committeren.

De discussie die volgt gaat vooral over de pijplijn tussen Rotterdam en Den Haag. Er klinkt behoefte uit de werkgroepleden om dieper op dit stuk over de RES in te gaan en het voorstel is om DDH het voortouw te laten nemen in het faciliteren van deze discussie. Lennart zal kijken of dit mogelijk is. Judith geeft aan dat de gemeente een toelichting kan geven op hun rol in dit proces. Sowieso kunnen aanvullende reacties alvast naar David gestuurd worden en informeert hij de werkgroep over de eerstevolgende regionale voorbereidingsbijeenkomst vanuit Energie Samen.

3^e deel

Het derde deel van de ochtend ging over een oproep van Miel Karthaus. Hij is bezig met een pilot over lage temperatuur. Miel wil een verkenning doen naar een praktijkproef naar lage duurzame warmte. Hij is op zoek naar 100 adressen die minimale veranderingen willen doen aan hun woning. Hij is bezig een pakketje te ontwerpen over wat LT precies betekent.

In de werkgroep deed hij een oproep, want Miel wil in gesprek komen met geïnteresseerden. 10 adressen die bezocht worden om te kijken naar de mogelijkheden om LT verwarmd te worden, om zo de praktijkproef verder vorm te kunnen geven. Gemeente en Duurzaam Den Haag zijn ook bezig met uitbreiding van de actie “Zet hem op 70”, die door de Vruchtenbuurt is opgezet, aangevuld met een aanbod voor waterzijdig inregelen. Lennart stuurt info hierover en over het idee van Miel rond naar de buurtinitiatieven. Wie interesse heeft, kan zich bij Lennart melden.

De volgende werkgroepsessie is op vrijdag 18 oktober van 10.00-12.00 uur in Het Nutshuis. Suggesties voor de agenda kun je doorgeven aan Lennart.